Avrupa Komisyonu Mart 2010’da Avrupa 2020 Stratejisi’ni oluşturarak, Avrupa’nın krizden çıkışını ve önümüzdeki on yılda Avrupa ekonomisini geliştirmeyi hedefledi. Bu doğrultuda, istihdamı, düşük karbon ekonomisini, üretimi ve sosyal uyumu artırmak üzere, AB ve ulusal düzeylerde harekete geçmek üzere bir vizyon ortaya koydu.

Dijital Gündem de, Avrupa 2020 Stratejisi’nin 7 amiral gemisinden bir tanesi. Amacı da Bilgi ve İletişim Teknolojileri’nin (BİT) Avrupa’nın 2020 hedeflerine ulaşmasında kilit oyuncu olarak yer almasının sağlanması. Bu doğrultuda, Dijital Gündem hem bireylere hem de iş dünyasına yönelik inovasyon ve ekonomik gelişim sağlamış olacak. Buna da internet başta olmak üzere, BİT’in sosyal ve ekonomik potansiyelini maksimize ederek gerçekleştirilmesi için stratejik ve politik düzeyde gerçekleştirilecek eylem planı ile ulaşılması hedefleniyor.

Temel 7 alana odaklı

Bu doğrultuda, çözülmesi gereken sorunlar; parçalanmış sayısal pazarlar, birlikte çalışabilirlik eksikliği, siber suç ve ağlardaki güvenilirlik riskleri, ağlara yatırım eksikliği, yetersiz Ar-Ge ve inovasyon, sayısal okur-yazarlık ve beceri eksikliği, toplumsal zorlukları aşabilmesi fırsatlarının yakalanamaması. Bu doğrultuda, özellikle beceri ve istihdam, çevre, mobilite, sağlık, çevirim içi yaşam ve kamusal hizmetler ekseninde, özellikle yenilikçi teknolojiler, internet, telekom başta olmak üzere açık veri ve medyayı da kapsayacak şekilde, 7 temel alan ve bu alanlarda toplam 101 kritik eylem belirlenmiştir.

1. Sayısal tek pazar
2. Birlikte çalışabilirlik ve standartlar
3. Güvenirlik ve güvenlik
4. Hızlı ve ultra hız internet erişimi
5. Ar-Ge ve inovasyon
6. Sayısal okur-yazarlığı, becerileri ve içermeyi geliştirme
7. AB toplumuna BİT ile yarar sağlama

Türkiye daha işin başında

Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı Neelie Kroes başkanlığında, tüm üye devletlerin ve aday/anlaşmalı ülkelerin kurumları ve kurum temsilcileri ile kritik eylemlere uyum çalışmaları başlatılmıştır. Aynı zamanda, bu ülkelerde “Digital Agenda Going Local” başlığı altında ulusal düzeylerde uyum çalışmaları başlatılmıştır. Türkiye de bu ülkeler arasında yer almaktadır. Ancak, bugüne kadar T.C. Kalkınma Bakanlığı öncülüğünde ve T.C. AB Bakanlığı desteğiyle gerçekleştirilen 2 konferans ve TÜBİSAD tarafından 2011 yılında gerçekleştirilen Dijital Ajanda ve Türkiye tanıtım toplantısı dışında Türkiye’de hiçbir faaliyette bulunulmamıştır.  Türkiye şu sıralar Ulusal Bilgi Toplumu Stratejisi’ni oluşturmakla meşgul. T.C. Kalkınma Bakanlığı bu konunun sahibi. Dijital Türkiye Platformu olarak bu çalışmaya katkı sağlıyoruz.  Özellikle Avrupa Dijital Gündemi’ne uyumlu olması için görüş de bildirdik.

Dijital Gündem’de durum

31 Mayıs 2011’de Dijital Ajanda Skor Tablosu yayınlanmıştır. Buna göre, kritik eylemlerin sonuçları hem AB düzeyinde hem de ülkeler düzeyinde raporlanmıştır. Türkiye de bu raporda Bilgi Toplumu 2011 İstatistikleri verileri ile yer almıştır. Dijital Gündem’in 13 temel amacı bulunmaktadır.

2013’de tüm AB’nin geniş bant ile çevrili olması ve 2020’de %30’un üzerine çıkması

2020’de AB’nin %50’sinin geniş bant üyeliğinin 100 Mbps üzerine çıkması

2015’te nüfusun %50’sinin online alışveriş yapması ve nüfusun %20’sinin sınır ötesi online alışveriş yapıyor duruma gelmesi

2015’te KOBİ’lerin %33’ünün online satış yapması

2015’te roaming ve ulusal tarifelerin arasındaki farkın sıfıra yaklaşması

2015’te düzenli internet kullanımının %60’tan %75’e çıkartılması ve dezavantajlı kişilerin internet kullanımının %41’den %60’a çıkartılması

2015’te interneti hiç kullanmamış nüfusun oranını %30’dan %15’e indirmek

2015’te vatandaşların %50’sinin internet kullanmasını ve yarısından fazlasının da dolu formla dönüşlerini sağlamak

2015’te tüm kilit sınır ötesi kamu hizmetlerinin çevirim-içi hale gelmesi

2020’de BİT Ar-Ge kamu yatırımının 11 Milyar Avro’ya çıkması

2020’de aydınlanma için enerji kullanımının %20 azaltılması

Bu somut hedefler göz önüne alınarak, 2011 itibariyle durum analizi yapılmış ve AB’nin skor tablosu oluşturulmuştur.

Neelie Kroes çok etkin, geniş bant öncelikli

AB ve ülkelerin ulusal düzeylerinde çalışmalar sürdürülmektedir. Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı Neelie Kroes tüm zamanını bu konuya vererek, sürekli olarak çalışmalara öncülük etmekte ve savunuculuğunu yapmaktadır. Hatta sosyal medyayı da her aşamada kullanarak çok etkin bir biçimde farkındalık sağlamakta ve yaygınlaştırmaktadır. Aynı zamanda her toplantıda ve çalışmada özellikle de kendisi dijital teknolojileri kullanarak bu konuda öncülük de etmektedir.  18 Aralık 2012’de yapılan gözden geçirme çalışmaları sonucunda, 2013-2014 için yeni bir “iş listesi” ortaya kondu. Bunu da Neelie Kroes ortaya koyarken öneminden şu şekilde bahsetti: “2013 Dijital Gündem için en yoğun yıl olacak. Benim en öncelikli konum; dijital sektörün Avrupa’nın toparlanmasına katkı sağlamasını maksimize etme ve geniş bant yatırımını artırmaktır. “

Bu doğrultuda, aşağıdaki 7 kilit alan belirlenmiştir:

1. Yeni ve istikrarlı geniş bant düzenleyici ortamı yaratmak

2. Yeni Avrupa kolaylaştırma kredisi ile kamusal sayısal hizmet altyapısı oluşturmak

3. Sayısal beceri ve istihdamda büyük koalisyonu başlatmak

4. AB siber güvenlik strateji ve direktifini önermek

5. AB telif çerçevesini güncellemek

6. Kamu sektörü alım gücü doğrultusunda bulut bilişimi ivmelendirmek

7. Yeni elektronik sanayi stratejisini başlatmak “Airbus of Chips”

Kritik eylemler gerçekleşiyor

101 kritik eylem arasında Avrupa’nın dijital hedeflerini belirleyen öne çıkan eylemler ve durumları aşağıda verilmiştir:

Eylem 43: Yüksek hızda geniş bant için fonlama – TAMAMLANDI

Eylem 45: NGA ağlarının kurulmasını sağlamak – TAMAMLANDI

Eylem 46: Üye ülkelerin ulusal geniş bant planlarını geliştirmeleri – TAKİPTE

Eylem 73: Üye ülkelerin akıllı ölçümler için ortak ek fonksiyonlarda anlaşmaya varması – GECİKME

Eylem 47: Üye ülkelerin geniş bant yatırımlarını kolaylaştırması – TAKİPTE

Eylem 55: Üye ülkelerin BİT Ar-Ge’si için yıllık kamu harcamalarını çifte katlaması – TAKİPTE

Eylem 74: Üye ülkeler kamu alımlarında kamu aydınlatması için toplam ömür boyu maliyetleri ile ilgili spesifikasyonları dahil etmesi – TAMAMLANDI

Eylem 48: Yüksek hızda internetin hizmete sunulmasının finanse edilmesi için yapısal fonların kullanılması – TAKİPTE

Eylem 49: Avrupa radyo spektrum politika programının Üye ülkelerde uygulanması – TAKİPTE

Eylem 66: Sayısal okur-yazarlık politikalarının üye ülkelerde uygulanması – GECİKME

Eylem 67: Üye ülkelerde engellilere tedarik uygulanması – TAKİPTE

Eylem 68: Üye ülkelerin ulusal politikalarında e-Öğrenme’ye ayak uydurmak – TAKİPTE

Eylem 91: Üye ülkelerin kilit sınır ötesi kamu hizmetleri ortak listesinde anlaşmaya varmak – GECİKME

Genel Kurul’da ilk kez yer alıyoruz

19-20 Haziran 2013’te Dublin’de Avrupa Dijital Gündem Genel Kurulu olacak. Ülke temsilcilerinin katıldığı ve sınırlı sayıda uzmanın sadece davet ile yer aldığı bu toplantıya Dijital Türkiye Platformu adına proje kapsamında çalışacak olan 2 değerli uzmanımız katılacak. Hedefimiz yandaki şemada da görüleceği gibi, Digital Agenda Assembly (Genel Kurul)’da sürekli ve sabit bir yer edinerek, hem Avrupa hem de Türkiye adına ortak stratejilerin geliştirilmesinde ve uygulanmasında katkı sağlamak. Bu yolla, hem Ulusal Bilgi Toplumu Stratejisi eylem planında hem de T.C. Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile T.C. Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından geliştirilen BİT strateji ve politikaları doğrultusunda, Avrupa Dijital Gündemi’ne uyum sağlamak, ülke politikalarına etki etmek, Avrupa Birliği’nde söz sahibi olmak ve Türkiye’yi bilgi toplumu yapmak yolunda kalkındırmak ve ekonomiye katkıda bulunmak üzere çalışmalar gerçekleştirilecektir.

Leyla Arsan – Proje Lideri

Erdem Gülgener – Dayanak 1 & 2 (Sayısal Tek Pazar & Birlikte Çalışırlık ve Standartlar)

Dr. Murat Apohan – Dayanak 3 (Güven ve Güvenlik)

Bülent Erbaş – Dayanak 4 (Hızlı, Ultra Hızlı İnternet)

Haluk Gökmen – Dayanak 5 (Araştırma ve Inovasyon)

Aydın Kolat – Dayanak 6 (Dijital Okur Yazarlığın Geliştirilmesi ve Sosyal İçerme)

Gonca Telli Yamamoto – Dayanak 7 (AB Toplumu için BİT Temelli Faydalar)

Türkiye’de bilgi, iletişim ve elektronik alanlarındaki konuların belirlenmesine ve bu alanlardaki sorunlara yönelik olarak çözüm önerileri geliştirilmesi amacıyla strateji ve politika önerileri oluşturulmasına, ortak görüş ve hareket stratejisi belirlenmesine ve uygulanmasına, uluslararası kurumlarla Türkiye’nin bilgi, iletişim ve elektronik alanlarının temsilcileri sıfatıyla işbirliklerinin geliştirilmesine, Kamu Kurumları ve siyasi iradeye sorunların aktarılmasına yönelik çalışmalar yapmak üzere Türkiye Bilişim Vakfı (TBV), Bilişim Sanayicileri Derneği (TÜBİSAD), Türkiye Bilişim Derneği (TBD), Türk Elektronik Sanayicileri Derneği (TESİD), ve Elektronik Cihazlar İmalatçıları Derneği (ECİD) Dijital Türkiye Platformu’nu oluşturmuşlardır.

Avrupa’nın krizden çıkışını ve önümüzdeki on yılda Avrupa ekonomisini nasıl geliştireceğini ortaya koyduğu “Avrupa 2020 Stratejisi”  ve buna bağlı olarak saptadığı “Sayısal Gündem” bu çalışmamıza temel teşkil etmektedir. Bilgi ve İletişim Teknolojileri’nin sosyal ve ekonomik potansiyelini maksimize ederek gerçekleştirilmesi için stratejik ve politik düzeyde gerçekleştirilecek eylem planı ile ulaşılmak üzere belirlenen “Sayısal Tek Pazar”, “Birlikte Çalışırlık ve Standartlar” , “Güven ve Güvenlik”, “Hızlı ve Ultra Hızlı İnternet Erişimi”, “Ar-Ge ve İnovasyon”, “Sayısal Okur-Yazarlığı, Becerileri Geliştirme” ve “AB Toplumuna BİT ile Yarar Sağlama” başlıklı 7 alanda çalışmalar başlatılmıştır.

Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı Neelie Kroes başkanlığında, tüm üye ve aday ülkelerin kurumları ve kurum temsilcileri ile başlatılan uyum çalışmaları aynı zamanda “Digital Agenda Going Local” başlığı altında ulusal düzeylerde de başlatılmıştır. Türkiye’nin de bu ülkeler arasında yer alması sevindiricidir. Ancak, bugüne kadar T.C. Kalkınma Bakanlığı öncülüğünde ve T.C. AB Bakanlığı desteğiyle gerçekleştirilen 2 konferans ve TÜBİSAD tarafından 2011 yılında gerçekleştirilen Dijital Ajanda ve Türkiye tanıtım toplantısı dışında Türkiye’de hiçbir faaliyette bulunulmamıştır.

Dijital Türkiye Platformu da belirlemiş olduğu yol haritasına uygun ilk çalışmasını “Dijital Gündem Uyum Projesi” başlığı ile başlatmıştır. Çalışmanın temel amaçlarını mevcut durumu ve yapılması gereken işleri belirlemek, izleme için göstergeleri saptamak, önerileri ve eylem planlarını oluşturmak, Dijital Gündem Skor Tablosu için gerekli verilerin derlenmesini sağlamak, İlerleme ve Durum Belirleme Raporu hazırlamak ve sunmak olarak özetleyebiliriz.

Çalışmalarımıza ışık tutacağına inandığımız 19-20 Haziran 2013’te Dublin’de gerçekleştirilen Avrupa Dijital Gündem Genel Kurulu’nda yer aldık.

Hedefimiz, Dijital Gündem Genel Kurulu’nda (Digital Agenda Assembly) sürekli ve sabit bir yer edinerek, hem Avrupa hem de Türkiye adına ortak stratejilerin geliştirilmesinde ve uygulanmasında katkı sağlamayı hedefliyoruz. Diğer hedeflerimiz;

–       Sayısal Gündem Genel Kurulu”nun bir parçası olmak

–       Avrupa Parlamentosu’nda mevcut kişilerden yararlanmak

–       Dijital Gündem Genel Kurulu’nda alınan kararlarda politika belirleyici olanları etkilemek için Paydaş Katılım stratejisi oluşturmak

–       Dijital Gündem Skor Tablosu’nda Türkiye’ye ilişkin tüm ve doğru verilerin yer almasını sağlamaktır.

Türkiye’nin Avrupa Dijital Gündemi’ne entegrasyonu çalışmalarında bizlere paydaş olarak destekte bulunan Türk Telekom’a teşekkür ederiz.

Faruk Eczacıbaşı

Dijital Türkiye Platformu Başkanı